Bổ sung nội tiết tố sau sinh luôn là vấn đề được quan tâm từ nhiều mẹ bỉm sữa sau thời gian mang thai và sinh nở. Vậy nhưng bổ sung nội tiết tố sau sinh thế nào cho đúng cách và đạt hiệu quả tốt lại là câu chuyện mà nhiều mẹ đăng boăn khoăn tìm hiểu.
Nguyên nhân phụ nữ sau sinh bị thiếu hụt nội tiết tố
Khi phụ nữ bắt đầu mang thai, nội tiết tố estrogen và progestrogen được cơ thể sản xuất tăng đột biến (có thể tăng khoảng 500 – 1000 lần so với bình thường) để phục vụ cho quá trình mang thai, bảo vệ thai nhi, đảm bảo cho quá trình sinh trưởng và phát triển ổn định của thai nhi Cụ thể:
- Ở thời điểm sắp sinh: nồng độ progestrogen giảm mạnh để kích thích quá trình chuyển dạ và sinh em bé.
- Thời điểm sau sinh: cơ thể tăng sản sinh hormone Prolactin nhằm kích thích cơ tiết sữa mẹ nuôi em bé đồng thời tác động giảm sự sản sinh estrogen, từ đây gây ra hiện tượng thiếu hụt estrogen sau sinh.
Biểu hiện thiếu hụt nội tiết tố của phụ nữ sau sinh
Sự suy giảm và thiếu hụt estrogen sau sinh gây ra những thay đổi lớn về tâm sinh lý cũng như vóc dáng, ngoại hình của phụ nữ sau sinh. Cụ thể, một số biểu hiện thường thấy ở phụ nữ thiếu hụt estrogen sau sinh như:
- Da nhăn nheo, khả năng đàn hồi kém, trông xám xịt thiếu sức sống.
- Xuất hiện nhiều nốt nám, tàn nhang.
- Da khô
- Bị rụng tóc nhiều, có thể phải đối mặt với chứng hói đầu sau sinh
- Cơ thể hay mệt mỏi, khó chịu
- Sụt cân nhanh hoặc tăng cân nhanh
- Vóc dáng bị thay đổi, vòng 2 thường đầy đặn hơn.
- Có thể bị tim đập nhanh, trống ngực
- Kinh nguyệt không đều
- Khô âm đạo
- Giảm ham muốn
- Xuất hiện mụn nội tiết sau sinh
- Táo bón
- Ngủ không sâu giấc
- Mất ngủ
- Tâm trạng hay thay đổi thất thường
- Trầm cảm sau sinh…
Cách bổ sung nội tiết tố cho phụ nữ sau sinh
Để bổ sung estrogen sau sinh, chị em phụ nữ có thể bổ sung các loại thực phẩm giàu phytoestrogen (estrogen thực vật) đồng thời kết hợp các thói quen sinh hoạt lành mạnh hàng ngày để giúp bổ sung estrogen bị thiếu hụt cũng như cân bằng cuộc sống, tăng cường sức khỏe tốt hơn.
Cụ thể, chị em có thể tham khảo một số cách bổ sung estrogen sau sinh như:
Bổ sung estrogen qua đường ăn uống
Các mẹ bỉm sữa sau sinh có thể bổ sung lượng estrogen bị thiếu hụt thông qua các loại thực phẩm giàu phytoestrogen – một loạiestrogen thực vật đã được chứng minh có tác dụng tương tự như estrogen nội sinh trong cơ thể phụ nữ.
- Các loại hạt: hạt lanh, hạt dẻ cười, hạt mè, đỗ xanh…
- Rau: Bông cải xanh, rau cải xoăn, rau bắp cải, khoai lang…
- Hoa quả: Xoài, mận, đào, dâu tây, quả mâm xôi, dưa hấu, cherry…
- Hải sản: Cá hồi, cá chích, hàu, trai, hến, tôm…
- Nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe đường ruột như: sữa chua, các loại thực phẩm chứa
- vitamin C.
Bên cạnh đó, chị em cần lưu ý tránh các loại thực phẩm và đồ uống không có lợi cho quá trình bổ sung estrogen sau sinh như:
- Các loại thức ăn nhiều dầu mỡ: các đồ chiên, rán, các thức ăn nhanh…
- Các thức ăn chứa nhiều gia vị cay nóng như: gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu, hành…
- Các đồ uống chứa cồn và các chất kích thích như: rượu, bia, thuốc lá, café, trà đặc…
Hướng tinh thần đến những điều tích cực, tránh stress
Hãy tâm sự những khúc mắc, khó khăn hoặc các vấn đề chị em đang gặp phải với những người thân trong gia đình để được giải đáp khúc mắc, từ đó giúp tinh thần thoải mái, dễ chịu hơn.
Luôn hướng tinh thần tới những điều tích cực, suy nghĩ đơn giản, lạc quan. Tránh căng thẳng, loâu, stress kéo dài bởi đây là tác nhân hàng đầu gây tình trạng thiếu hụt estrogen, rối loạn nội tiết tố nữ.
Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ là “thời điểm vàng” cho quá trình kích thích tự sản sinh estrogen; giúp làn da tự phục hồi, đây cũng là thời điểm để các bộ phận nghỉ ngơi, nạp năng lượng chuẩn bị cho ngày mới.
Bởi vậy, chị em nên ngủ đủ giấc 7-8 tiếng mỗi ngày để estrogen tăng cao sau sinh.
Vận động thể thao thường xuyên
Việc vận động thể thao thường xuyên giúp tinh thần chị em thoải mái hơn, các cơ và toàn bộ cơ thể được hoạt động đều đặn trong một thời gian nhất định. Từ đó có thể giúp nâng cao sức khỏe, kích thích sự sản sinh estrogen trong cơ thể.
Các mẹ bỉm sữa có thể lựa chọn các bài tập có lợi về cả thể lực lẫn trí lực như: luyện Thiền, tập Yoga, đi bộ, chạy bộ… hoặc các bộ môn vận động nhẹ nhàng.
Lưu ý: Không nên tập luyện quá sức sẽ gây nên tác dụng ngược với mong muốn bổ sung estrogen
Lưu ý khi bổ sung nội tiết tố nữ sau sinh
Hầu hết phụ nữ đều phải trải qua sự thay đổi nội tiết tố sau sinh nhưng việc bổ sung thế nào là cần và đủ lại là thắc mắc của không ít người.
- Nên là người hiểu rõ cơ thể mình, và thăm khám kịp thời khi có dấu hiệu suy giảm nội tiết
- Nên tham khảo ý kiến chuyên môn về các phương pháp điều trị
- Trong thời gian sau sinh trước 6 tháng hoặc trong thời kỳ cho con bú bị rối loạn nội tiết tố nên tăng cường bằng các loại thực phẩm
- Ngoài thời gian cho con bú có thể sử dụng các loại thuốc khi có chỉ định của bác sĩ để điều trị từng triệu chứng như khô âm đạo có thể dùng viên đặt âm đạo, bốc hỏa có thể dùng đường uống hoặc đường dán qua da…
- Không tự ý sử dụng các loại thuốc tăng Estrogen khi không được chỉ định
- Nên kiểm soát cân nặng sau sinh bởi thừa cân, béo phì.
Tóm lại, rối loạn nội tiết sau sinh là vấn đề rất thường gặp ở chị em và có thể cải thiện dần theo thời gian. Cùng với việc thăm khám định kỳ sau sinh, chị em sẽ được các bác sĩ tư vấn các phương pháp cải thiện hiệu quả.